انتخاب پارچهی مناسب برای دوخت لباس، مهمترین بخش از فرایند تولید یک لباس است که تاثیر مستقیم بر دوام و ماندگاری آن دارد. دنیای پارچهها بسیار متنوع است و هر کدام ویژگیها و کاربردهای مختلفی دارند. برای خرید پارچه باکیفیت، میبایست به نکات زیادی توجه کرد و تنها طرح و رنگ پارچه مهم نیست. برخی از افراد هنگام خرید پارچه تنها به مدل آن دقت میکنند و به نکات مهمی مانند جنس پارچه، عرض پارچه، وزن و ضخامت آن و آبرفت پارچه توجه نمیکنند؛ همین موضوع باعث بیکیفیت شدن لباس و ماندگاری پایین آن میشود. برای آشنایی با نکات مهمی که بهتر است قبل از خرید پارچه بدانید، پیشنهاد میکنیم تا پایان این مقاله از دوخت برتر همراه ما باشید.
1. نوع پارچه و کاربرد آن
یکی از اصلیترین نکات که در خرید پارچه باید به آن توجه داشت، نوع و کاربرد آن است؛ یعنی شما قصد دارید در چه موقعیتی از لباس تولید شده استفاده کنید. پس از مشخص کردن موقعیت میتوانید با توجه به آن پارچه مورد نظر خود را انتخاب کنید؛ برای مثال پارچهی مناسب مانتو در تابستان تفاوت زیادی با پارچهی کت و شلوار دارد.
انواع مختلفی از پارچه در بازار وجود دارد که هر کدام از آنها کاربرد خود را دارند و در موقعیتهای متفاوتی استفاده میشوند، برخی از انواع پارچه بر حسب کاربرد به شرح زیر است:
پارچههای نخی
پارچههای نخی یکی از قدیمی و پرطرفدارترین پارچهها در دنیا محسوب میشوند. این پارچهها از الیاف پنبه تولید میشوند و بهترین انتخاب برای طراحی و تولید لباسهای تابستان هستند. این پارچهها از لطافت بالایی برخوردارند و ضخامت کمی دارند. از دیگر ویژگیهای پارچههای نخی میتوان به تنفسپذیری، آبرفت، چروکپذیری و جذب رطوبت اشاره کرد.
پارچه پلی استر
پارچههای پلی استر از خانوادهی پارچههای مصنوعی هستند و با استفاده از ترکیب آب، نفت و زغال سنگ تولید میشوند. امروزه، از پارچههای پلی استر به عنوان جایگزینی برای پارچههای پنبهای استفاده میکنند. استفاده از پلی استر در تولید پوشاک، باعث کاهش هزینههای تولید میشود اما به دلیل مصنوعی بودن الیاف پارچه راحتی لباس نیز کمتر میشود؛ تولیدکنندگان برای جلوگیری از این موضوع در تولید پارچههای پلی استر آن را با الیاف طبیعی مانند پنبه ترکیب میکنند. پارچههای پلی استر به دلیل جنس الیافی که دارند، پارچههای تنفسپذیری محسوب نمیشوند، اما از ماندگاری و دوام بالایی برخوردار هستند. از ویژگیهای این پارچهها میتوان به کشسانی بالا، چروکپذیری کم و قیمت مقرون به صرفه اشاره کرد.
پارچههای پشمی
پارچههای پشمی، پارچههایی هستند که از موی حیوانات تولید میشوند و برای قرنهای پی در پی مورد استفاده انسانها بوده و هستند. یکی از بهترین پارچهها برای طراحی و تولید لباسهای زمستانی، پارچههای پشمی هستند و استفاده از این پارچهها به دلیل ضخامت و تراکم بالا باعث میشود تا در فصول سرد سال از سرما در امان بمانید. محبوبترین پارچههای پشمی شامل پارچههای کشمیر و موهر میشوند. این پارچهها از دوام و استحکام خوبی برخوردار هستند، همچنین در برابر حرارت و شعله آتش نیز مقاومت بالایی دارد.
برای آشنایی بیشتر با انواع پارچه و کاربرد آن پیشنهاد میکنیم مقاله انواع پارچهها و الیاف از مجموعه دوخت برتر را مطالعه کنید.
2. ترکیب مواد تشکیلدهنده پارچه
یکی از موضوعات قابل توجه در خرید پارچه، توجه به الیاف تشکیل دهنده آن است. با داشتن شناخت کافی نسبت به انواع الیافها میتوانید بهترین و مناسبترین نوع پارچه برای تولید محصولات خود را تهیه کنید. برخی از این الیاف شامل الیاف طبیعی، مصنوعی و ترکیب آنها میشود که در ادامه به طور کامل به آنها پرداخته شده است.
· الیاف طبیعی
الیاف طبیعی، الیافی هستند که از منابع طبیعی مانند حیوانات و گیاهان تهیه میشوند، برخی از پارچههای تولید شده با الیاف طبیعی عبارتند از: پنبه، کتان، پشم و ابریشم. در واقع منبع تمام این پارچهها از طبیعت سرچشمه میگیرند، برای مثال پارچه ابریشم از پیلهی کرم ابریشم، پارچه کتان از ساقهی گیاه کتان و پارچه پنبه از گل پنبه تولید شده است. این پارچهها به دلیل طبیعی بودن، بهترین انتخاب برای افرادی هستند که پوست حساسی دارند و به عبارتی ضد حساسیت هستند. پارچههایی که از الیاف طبیعی تولید شدهاند رنگپذیری بالایی دارند و هوا از آنها به راحتی عبور میکند.
· الیاف مصنوعی
الیاف مصنوعی الیافی ساختگی هستند و از پلیمرهای مصنوعی ساخته شدهاند که از نفت، زغال سنگ و دیگر مواد شیمیایی بر پایه بنزین میباشند. پارچههایی که از الیاف مصنوعی تولید شدهاند از الیافی مانند پلی استر، نایلون و پلی آمید تشکیل شدهاند که به دو صورت فیلامنت و اسپان مورد استفاده قرار میگیرند. پارچههای اسپان به پارچههای تکه تکه شدهای گفته میشود که ظاهر آنها به پارچههای طبیعی شباهت دارد و تنفس پذیر هستند. پارچههای فیلامنت نیز به پارچههایی گفته میشود که یکسره هستند و در بافتهای خاص مانند لباس ورزشی از آنها استفاده میشود. به طور کلی پارچههای مصنوعی رنگپذیری کمی دارند و بسیار پرزدار هستند، همچنین هوا به سختی از آنها عبور میکند و از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار هستند.
· الیاف ترکیبی
الیاف ترکیبی، همانطور که از نامشان پیداست ترکیبی از الیاف طبیعی و مصنوعی هستند و مزایای هر دوی آنها را دارند؛ برای مثال پارچههای تولید شده از الیاف ترکیبی نرمی و لطافت الیاف طبیعی و استحکام و مقاومت الیاف مصنوعی را دارند.
3. مقاومت پارچه
یکی دیگر از نکاتی که قبل از خرید پارچه میبایست به آن توجه داشت، مقاومت و استحکام پارچه است. میزان مقاومت پارچهی لباسی که به طور مداوم و روزانه از آن استفاده میشود، مهمترین اصل در خرید پارچه است. به عبارتی برای تولید لباسهایی مانند شلوار جین یا لباسهای کار که به صورت روزانه از آنها استفاده میشود، باید به مقاومت پارچه توجه داشت.
4. عرض پارچه
هنگام مشخص کردن متراژ مورد نیاز پارچه برای برش الگو، باید به عرض پارچه توجه داشت. معمولا بیشتر پارچهها در عرض 150 سانتی متری تولید میشوند، اما برخی از پارچهها عرض کمتر یا بیشتری دارند. برای مثال پارچههای دستبافت و سوزندوزی شده از عرض کمتری برخوردار هستند، به همین دلیل هنگام محاسبه متراژ پارچه میبایست به عرض آن دقت داشت. برای آشنایی با نحوه محاسبه متراژ پارچه، میتوانید مقالهی فرمول محاسبه متراژ پارچه از مجموعه دوخت برتر را مطالعه کنید.
5. ثبات رنگ پارچه
هنگام خرید پارچه باید به ثبات رنگ آن توجه کنید چرا که در صورت ثبات رنگ پایین و بیکیفیت بودن پارچه، لباس پس از شست و شو رنگ و زیبایی اولیه خود را از دست میدهد و در صورت تیره بودن رنگ پارچه پس از پوشیدن لباس، رنگ آن به بدن منتقل میشود. یکی دیگر از معایب ثبات پایین رنگ در پارچهها این است که نمیتوانید آنها را با استفاده از ماشین لباسشویی بشویید، چرا که باعث رنگ گرفتن لباسهای دیگر میشوند.
هنگام خرید پارچه به تمام نقاط آن توجه کنید و دقت داشته باشید که پارچه دارای لکه یا سایه روشن نباشد، همچنین به خطوط تا در پارچه توجه کنید به این دلیل که پارچههای بیکیفیت معمولا در خطوط تا رنگ خود را از دست میدهند.
یکی از تستهای موجود برای تشخیص ثبات رنگ پارچه، استفاده از یک دستمال کاغذی یا پنبه است. برای این کار در قدم اول دستمال کاغذی یا پنبه را مرطوب کنید و آن را روی سطح پارچهی مورد نظر بکشید؛ چنانچه دستمال کاغذی یا پنبه رنگ گرفت به این معنا است که پارچهی مورد نظر شما ثبات رنگ ندارد و بهتر است آن را تعویض کنید.
6. تنفسپذیری پارچه
تنفسپذیری و جریان راحت هوا در لباس یکی از فاکتورهایی است که باید هنگام طراحی و تولید لباس یه آن توجه داشت. پارچههای تنفسپذیر اغلب از الیاف پنبه تولید میشوند و مناسب دوخت لباسهای خنک در فصل تابستان هستند. این پارچهها معمولا جذب رطوبت بالایی دارند و به شما اجازه میدهند هنگام ورزش یا در هوای گرم عرق کنید تا رطوبت بدن را به خوبی تبخیر کنند.
7. وزن و ضخامت پارچه
وزن و ضخامت پارچه به عوامل متعددی مانند بافت و نوع الیاف بستگی دارد. وزن پارچه معمولا با علامت اختصاری GSM نشان داده میشود و عدد آن میتواند میان 60 تا 700 تغییر کند؛ هرچه این عدد پایینتر باشد نشان دهنده سبک بودن و هرچه بالاتر باشد نشان دهنده سنگین بودن پارچه است.
· پارچههای سبک
پارچههای سبک معمولا مناسب فصل تابستان و هوای گرم هستند و برای طراحی و تولید لباسهای خنک و روزمره انتخاب مناسبی محسوب میشوند. این پارچهها شامل پارچههای نخ پنبه، لینن، ریون، کتان و شانتون میشوند.
· پارچههای سنگین
پارچههای سنگین مناسب فصل پاییز و زمستان هستند و به دلیل ضخامت بالایی که دارند از استحکام خوبی برخوردارند و در برابر سایش مقاوم هستند. پارچههای فاستونی، مخمل، کادوی، مرینوس، چرم، فوتر و مخمل کبریتی پارچههایی با ضخامت بالا محسوب میشوند که مناسب فصول سرد سال میباشند. برای آشنایی بیشتر با هر یک از این پارچهها پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین پارچههای پاییز را مطالعه کنید.
8. آبرفت پارچه
آبرفت پارچه یکی از مهمترین مواردی است که باید هنگام خرید پارچه به آن توجه داشت. معمولا پارچههایی که از الیاف طبیعی تهیه شدهاند پس از شست و شو آبرفت قابل توجهی دارند، به همین دلیل بهتر است هنگام خرید پارچه کمی بیشتر از متراژ مورد نیاز خود پارچه تهیه کرده و به آبرفت آن توجه کنید. پس از خرید پارچه آن را آبکشی و در هوای آزاد خشک کنید، سپس آن را اتو نمایید و در انتها با خیال راحت الگو را به پارچه منتقل کرده و برش بزنید.
9. نگهداری پارچه
قبل از خرید پارچه، باید به دستورالعمل و نحوهی شست و شوی آن دقت داشت تا بتوان از عمر مفید پارچه محافظت کرد و از آسیب رسیدن به آن جلوگیری نمود. هر پارچه با توجه به نوع و ویژگیهای خود، نیاز به نگهداری و شست و شوی متفاوتی دارد؛ برای مثال پارچههای نخی و پلی استر به راحتی قابل شست و شو هستند اما پارچههای پشمی نیاز به شست و شوی دستی دارند تا الیاف آنها آسیب نبیند.
سخن پایانی
انتخاب پارچهی مناسب برای تولید یک لباس، موضوعی است که به رعایت نکات مهمی نیاز دارد. پارچهها علاوه بر تنوع بالایی که دارند از خصوصیات متنوعی نیز برخوردار هستند، از این رو انتخاب پارچهی مناسب نیازمند رعایت برخی اصول است که در این مقاله از دوخت برتر به آنها به طور کامل پرداخته شد.
سوالات متداول
برای تست ثبات رنگ پارچه از چه روشی میتوان استفاده کرد؟
بهترین روش برای تست ثبات رنگ پارچه استفاده از دستمال کاغذی یا پنبه است. برای این کار یک دستمال کاغذی یا پنبه را مرطوب کنید و روی پارچه مورد نظر بکشید، اگر دستمال رنگی شد به این معنا است که پارچه از ثبات رنگی خوبی برخوردار نیست.
بهترین پارچهها برای فصل تابستان چه پارچههایی هستند؟
بهترین پارچه برای فصل تابستان، پارچههایی با الیاف طبیعی مانند پارچههای نخی است.
الیاف ترکیبی چه نوع الیافی هستند؟
الیاف ترکیبی، همانطور که از نامشان پیداست ترکیبی از الیاف طبیعی و مصنوعی هستند و مزایای هر دوی آنها را دارند.
دیدگاهتان را بنویسید